Lieve Stad,

Midden in de Blauwe Zaal van de Meervaart zat ik te kijken naar een concert, waarvan ik de klanken en de uitstraling herkende van Marokkaanse televisie. Het was mijn eerste keer in de Meervaart en ik wist niet zo goed hoe ik mij moest gedragen. Ik had mijn jas aangehouden, hield mijn benen bij elkaar om mijn buren niet te storen en klapte met moeite mee met de rest van het publiek. Het was spannend en een beetje eng.

Gek, hè? Dat je op je drieëntwintigste voor het eerst binnenkomt in het theater dat pal naast je middelbare school staat, terwijl je een liefhebber bent van kunst in de breedste zin van het woord. Het begon al heel jong met mijn liefde voor het kijken naar foto’s en prenten en het proberen natekenen. Op school werd het gezien als een talent en thuis kon ik het niet echt kwijt. Wel werden mijn tekeningen bewaard, maar de enige plek waar ik de verwondering als kind op kon zoeken was de bibliotheek. Ik vond altijd meer boeken interessant dan dat ik kon lenen.

Bij mij bleef het niet bij één discipline. Ik had een brede interesse, maar kon mijn ei niet kwijt. Enerzijds had ik weinig ruimte om te experimenteren, maar eigenlijk ook weinig mogelijkheden om los van de televisie en later het internet de wereld te ontdekken. In het westelijke deel van de stad waar ik ben opgegroeid, met de sociale klasse waar ik onderdeel van uitmaakte, waren de mogelijkheden beperkt.

Met een grote omweg kwam ik op mijn drieëntwintigste in contact met het platform van het Amsterdams Andalusisch Orkest (AAO). Zij zagen in mij een talent dat ik niet zag en ik kon mij herkennen in hen. Zo ben ik mede door hun ondersteuning en de ruimte binnen het platform mij gaan ontwikkelen als maker. Het begon met fotografie van de voorstellingen. Met vallen en opstaan werd ik steeds beter en groeide mijn zelfvertrouwen. Zo kwam ik in een voorstelling van het AAO in contact met oral storytelling en begon ik te vertellen. Met de tijd vertaalde dat zich in programmering op verschillende plekken in de stad.

Dat ik vrij laat in mijn leven echt invulling kon geven aan mijn liefde en kracht, bleef altijd aan mij knagen. Hoe meer ik zag in de stad, hoe
meer ik met tegenzin het centrum in ging om verhalen en de verwondering op te zoeken. Hoezo hebben wij het als stad zo beperkt en zo centraal georganiseerd?

Hoe komt het dat ik mij altijd als een uitzondering voel in de musea, schouwburgen en andere culturele centra in de stad? Hoe komt het dat de verhalen vaak verteld worden vanuit een wit perspectief? En als het vanuit een ander een perspectief verteld wordt, is het gastprogrammering of een klein programma naast het grote programma. Goed, de frustratie ging door me heen, maar echt iets hieraan doen leek mij niet iets wat in mijn handen lag.

Net voordat covid de wereld veranderde liep ik op een dag in mijn buurt, de Kolenkitbuurt, langs een ruimte met een ronde wand in een nieuw gebouw pal naast mijn ouderlijk huis. De ruimte is niet heel groot, maar zeker ook niet klein. Ik zag mezelf best een verhaal in de ruimte vertellen; met een ronde wand krijg je vanzelf een ruimte waar je verhalen in kunt delen. Ik nam contact op met de initiatiefnemers van het Amsterdams Andalusisch Orkest en samen hebben we door covid heen van de betonnen ruimte een plek gemaakt in mijn buurt waar je ook in contact kunt komen met fotografie, muziek en andere vormen van kunst.

Hetgeen mij verrast heeft, is hoe mijn geliefde stad op de nieuwe plek, MAQAM, gereageerd heeft. Nog voordat we open waren, werden we met liefde en lof ontvangen door de gemeente, het culturele veld, bewoners uit verschillende hoeken van de stad en mijn familie. Mede hierdoor besefte ik dat het soms inderdaad niet even eerlijk is in de stad, maar dat er alle ruimte is om samen de stad nog beter aan te laten sluiten op onze behoeftes als Amsterdammers. Juist dat dit mogelijk is, maakt de stad zo mooi.

Ik hou van jou, lieve Amsterdam. Je hebt me zoveel gegeven en me geholpen om te groeien als persoon. Ik kan me geen betere plek voorstellen om te wonen en te werken. Ik hoop dat je weet hoeveel je voor me betekent, en ik beloof je dat ik er altijd voor je zal zijn, net zoals jij er altijd voor mij bent geweest.

Met liefde,

Eén van jouw inwoners

Fouad Lakbir

Fouad Lakbir is verhalenverteller en mede-initiatiefnemer MAQAM, geboren en getogen in de Amsterdamse Kolenkitbuurt.
Foto door William Lounsbury